Son zamanlarda Türkiye'nin inşaat sektöründe gözlemlenen hızlı yevmiye artışları dikkat çekiyor. Özellikle nitelikli iş gücüne olan talebin artması, günlük yevmiyelerin 7 bin liraya kadar ulaşmasına neden oldu. İnşaat işçilerinin gelir düzeyi, ülkenin ekonomik durumuyla bağlantılı olarak belirgin bir şekilde yükselirken, bu durum sektörde hem olumlu hem de olumsuz etkiler yaratıyor. Peki, bu artışın arka plandaki dinamikleri nelerdir? İşte detaylar.
Türkiye'nin inşaat sektörü, son yıllarda önemli bir büyüme gösterdi. Ancak, 2023 yılının ortalarına gelindiğinde, sektördeki iş gücü ile istihdam koşullarının da değişime uğradığı gözlemlendi. Yaşanan yevmiye artışlarının temel nedeni, iş gücü eksikliği ve nitelikli eleman arayışının artmasıdır. İnşaat projelerinde, daha kaliteli işçilik arayan firmalar, deneyimli işçiler için daha fazla ödeme yapmayı göze alıyor.
Bu durum, özellikle büyük şehirlerde yoğun bir şekilde hissedilmektedir. İstanbul, Ankara, İzmir gibi şehirlerde gerçekleştirilen büyük inşaat projeleri, işverenlerin yeterli sayıda nitelikli iş gücünü bulma çabaları nedeniyle günlük yevmiyeleri yükseltmiştir. Dolayısıyla, inşaat işçileri, arza dayalı olarak yüksek yevmiye talep etme hakkını elde etmiştir.
Artan yevmiyelerin, sektördeki maliyetleri artırdığı da bir diğer gerçek. İnşaat projelerinin toplam maliyetinin artması, proje bütçelerinin yeniden gözden geçirilmesini zorunlu kılmaktadır. Ancak öte yandan, bu artışın iş gücü mücadelesi üzerinde etkili olduğu ve işçi memnuniyetini arttırarak iş gücünün sürekliliği açısından pozitif bir gelişme olduğu belirtiliyor. Yine de, yüksek yevmiyelerin sürdürülebilirliği, piyasa koşullarına bağlı olarak sık sık sorgulanmakta. Ekonomik dalgalanmalar ve enflasyonun artması, işverenlerin yevmiye ödemelerinde kısıtlamalara gitmesine neden olabilir.
Uzun vadede ise, sık sık değişkenlik gösteren yevmiyeler, sektördeki iş gücünün kalitesini artırma hedeflerini olumsuz etkileyebilir. Çalışanların memnuniyeti, iş gücünün tutundurma oranlarını yükseltebilirken, bu paranın nasıl kullanılacağı büyük bir soru işareti. Yüksek yevmiyeler, sektörde nitelikli iş gücüne sahip olanları cezbetse de, aynı zamanda kısa vadeli iş gücüne de kapı açabilir. Nitelik düzeyi düşük iş gücünün, yüksek yevmiyelerle piyasaya girmesi, uzun vadede kaliteli işçilerin azalmasına neden olabilir.
Sonuç olarak, inşaat sektöründe günlük yevmiyelerin 7 bin liraya ulaşması, hem iş gücü talebindeki değişikliklere hem de ekonomik koşullara dayalı bir sonuç olarak değerlendirilebilir. İşverenler, yüksek yevmiyelere rağmen nitelikli çalışanları elde tutma çabası gösterirken, çalışanlar da bu durumdan faydalanarak gelirlerini artırmanın yollarını arıyor. Ancak bu şartların sürdürülebilirliği konusunda ciddi tartışmalar ve analizler devreye girecek gibi görünüyor.